Pałac Drulity

Istniejący do dzisiaj dwór powstał w latach 50. XIX wieku. Jego współczesna sylwetka, utrzymana w stylu neobarokowym, dość mocno odbiega od tej utrwalonej w słynnym zbiorze litografii Aleksandra Dunckera − prawdopodobnie na początku XX wieku budynek został przebudowany. Zasadnicza bryła nie uległa wówczas zmianie, przebudowano natomiast dach na wyższy, mansardowy, zmieniono stolarkę okienną, przekształceniom uległa również ogrodowa weranda. Nie wiadomo, jak elewacja frontowa wyglądała przed przebudową. Obecnie ryzalit frontowy poprzedza duży taras wsparty na kolumnach i okolony balustradą ozdobioną kamiennymi wazonami na postumentach. Do budynku dworu prowadzi szeroki, reprezentacyjny podjazd, a nadjeżdżających gości witają dwa piękne, pomnikowe buki czerwonolistne. Między podjazdem a usytuowaną na osi dworu bramą główną znajduje się staw.

 

Wizyta w Drulitach to ciekawa architektura, urządzone ze smakiem wnętrza, zachowane z pietyzmem detale oraz park z pięknym starodrzewiem. Naszym niewątpliwym atutem są walory miejscowego krajobrazu. Okolica zachęca do pieszych bądź rowerowych wędrówek i cieszenia oczu spokojem buczynowych lasów, pięknem rozległych pól oraz alei przyrożnych.

 

Historia

W pierwszych zapisach źródłowych Drulity pojawiają się jako Drulyten, Druwythen, Traulitte, Draulitten. Przywilej lokacyjny wsi pochodzi z 23 czerwca 1435 r. Wówczas Wielki Mistrz Zakonu Krzyżackiego Paul von Roßdorf nadał wiernemu Jokobowi von Pynnaw 18 łanów w Drulitach w ziemi elbląskiej.

W XVI wieku dobra rycerskie w Drulitach należały najprawdopodobniej do księcia Albrechta, który nadał je jako lenno Georgowi Schertwitzowi i jego dziedzicom. W połowie XVII wieku majątek przeszedł w posiadanie rodziny von Wallenrodt, która gospodarowała tutaj aż do roku 1787, a więc przez około 150 lat.

Adolf von Hake, pan na Drulitach, pierwszy starosta powiatu pasłęckiego w latach 1818-1841

Der Kreis Peussisch Holland in Bildern, zusammengestellt und bearb. von Bernd Hinz, hrsg. von Kreisgemeinschaft Pr. Holland, 2. Auflage, Köln 2001.

Dr Hans Werner Krahmer, ostatni niemiecki właściciel Drulit

Der Kreis Peussisch Holland in Bildern, zusammengestellt und bearb. von Bernd Hinz, hrsg. von Kreisgemeinschaft Pr. Holland, 2. Auflage, Köln 2001.

W wieku XIX w Drulitach często zmieniali się właściciele. Od rodziny Wallenrodt dobra zakupiła rodzina von Hake. Następnie przez krótki czas właścicielem był Johann von Bancels, lecz problemy finansowe sprawiły, że w drodze licytacji majątek znów przeszedł w nowe ręce. Nabył go Adolf von Besser, a następnie odsprzedał w 1851 roku kupcowi Jürgenowi Sthamerowi z Hamburga. To z jego polecenia wzniesiono dwór, na nowo zaprojektowano założenie parkowe i podjęto intensywne prace nad rekultywacją gleby. Ostatnimi przedwojennymi gospodarzami w dobrach drulickich była rodzina Krahmerów (historyk regionalista Lech Słodownik stawia hipotezę, że chodzi tu o zmienioną pisownię nazwiska Sthamer, a tym samym o potomków tej samej rodziny).

Zimą 1945 roku na pałacu w Drulitach zawisła polska flaga, a budynki dworskie przeszły w posiadanie Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa w Pasłęku. Wkrótce na terenie majątku powstał PGR. We dworze mieściły się biura oraz mieszkania pracownicze.

Oprac. na podstawie:

M. Jackiewicz-Garniec, M. Garniec, Pałace i dwory dawnych Prusach Wschodnich, Olsztyn 2001.

L. Słodownik, biogram Drulit z cyklu „Wsie dawnego powiatu pasłęckiego”, „Głos Pasłęka” 2000, nr 5 (112).